Γράφει ο Thodoris Roumanis
Για το #IfI
Δημοσιεύτηκε πρόσφατα (3 Ιουνίου) μια έρευνα [1] σχετικά με το πόσο αντικειμενικά προσλαμβάνουν υποψήφιους post-docs (που έχουν ολοκληρώσει το διδακτορικό τους) καθηγητές φυσικής και βιολογίας.
Οι (251) καθηγητές προέρχονταν όλοι από 8 μεγάλα πανεπιστήμια των ΗΠΑ που επιτελούν σοβαρό ερευνητικό έργο και τους ζητήθηκε να διαβάσουν και να αξιολογήσουν συγκεκριμένα βιογραφικά υποψηφίων.
Η αξιολόγηση έγινε ως προς την ανταγωνιστικότητα (πόσο «δυνατός» φαίνεται ένας υποψήφιος), την πιθανότητα πρόσληψης (πόσο πιθανό θα ήταν να τον προσλάβουν) και την αρέσκεια (πόσο τους άρεσε το προφίλ του υποψηφίου) σε μια κλίμακα από το 1 έως το 9.
Τα βιογραφικά που παρουσιάστηκαν ήταν πανομοιότυπα, με την μόνη διαφορά να είναι το όνομα του κάθε υποψηφίου. Τα ονόματα επιλέχθηκαν έτσι ώστε να «φανερώνουν» το φύλο (αρσενικό ή θηλυκό) και την καταγωγή (λευκός, μαύρος, ασιάτης ή λατίνος υποψήφιος).
Επίσης, σε βάση ανταγωνιστικότητας το βιογραφικό είχε τόσο θετικά (απόφοιτος του ΜΙΤ) όσο και αρνητικά στοιχεία (10 χρόνια για την περάτωση του PhD).
Οι ερευνητές δήλωσαν στους καθηγητές πως η έρευνα ήταν πάνω στην δόμηση βιογραφικών, οπότε οι αξιολογήσεις θα επικεντρώνονταν (θεωρητικά) στο περιεχόμενο των βιογραφικών και όχι στα ονόματα (και το background) των υποψηφίων.
Τα αποτελέσματα
Στο πεδίο της Βιολογίας οι καθηγητές δεν έδειξαν κάποια προτίμηση αναφορικά με το φύλο, δίνοντας στα βιογραφικά με αντρικό και σε αυτά με γυναικείο όνομα παρόμοια σκορ σε ανταγωνιστικότητα και πιθανότητα πρόσληψης.
Στην Φυσική από την άλλη, υπήρξε σαφής προτίμηση προς τους άντρες, οι οποίοι έλαβαν 1 πόντο περισσότερο στην κλίμακα ανταγωνιστικότητας και 2 πόντους περισσότερους στην πιθανότητα πρόσληψης σε σχέση με τις γυναίκες.
Επαναλαμβάνουμε πως τα βιογραφικά που παρουσιάστηκαν ήταν πανομοιότυπα σε κάθε κλάδο.
Όσον αφορά την καταγωγή, οι καθηγητές και των 2 κλάδων επέδειξαν συγκεκριμένες προτιμήσεις.
Στην Φυσική, οι Ασιάτες κι οι λευκοί υποψήφιοι έλαβαν υψηλότερες βαθμολογίες σε ανταγωνιστικότητα και πιθανότητα πρόσληψης σε σχέση με τους μαύρους ή τους Λατίνους.
Στην Βιολογία, οι Ασιάτες κι οι λευκοί υποψήφιοι αξιολογήθηκαν ως πιο ανταγωνιστικοί σε σχέση με τους μαύρους, ενώ οι Ασιάτες παρουσίασαν και υψηλότερη πιθανότητα πρόσληψης σε σχέση με τους μαύρους και τους Λατίνους.
Στον τομέα της Φυσικής οι μαύρες κι οι Λατίνες υποψήφιες είχαν διπλά αρνητική αξιολόγηση, δεχόμενες 3 πόντους λιγότερους (!) από τους λευκούς και Ασιάτες άντρες υποψήφιους.
Τέλος, η πιθανότητα πρόσληψης των αρσενικών υποψηφίων ήταν 6.93/9.
Το ΑΚΡΙΒΩΣ ΙΔΙΟ βιογραφικό της Maria Rodriguez (το όνομα που είχε δοθεί για την Λατίνα υποψήφια) είχε μόλις 3.87/9.
Αν και η έρευνα επικεντρώθηκε στο πώς οι καθηγητές πανεπιστημίων βλέπουν πιθανούς υποψήφιους, ανάλογα συμπεράσματα, ίσως και ισχυρότερα, θα περιμέναμε σε ανάλογες μελέτες στον γενικό πληθυσμό εργοδοτών.
Η γενική τάση είναι οι άντρες να ευνοούνται σε «κλασικά αντρικά» επαγγέλματα, και βεβαίως οι λευκοί (και οι Ασιάτες σε επιστημονικά περιβάλλοντα) να ευνοούνται των μαύρων και Λατίνων λόγω υπαρκτών στερεοτύπων τα οποία υιοθετούν ακόμα και οι πιο μορφωμένοι εργοδότες στις ΗΠΑ.
Βεβαίως, ανάλογα αποτελέσματα θα περιμέναμε και στην Ελλάδα με κύριο διαχωριστικό παράγοντα καταγωγής αν ο υποψήφιος είναι γηγενής ή μετανάστης (ή απόγονος μεταναστών).
Οι εξαιρετικά σημαντικές διαφορές στην συγκεκριμένη έρευνα ενισχύουν επίσης την υπόθεση πως τα στερεότυπα θα παίξουν ενεργό ρόλο, όχι τόσο όταν μιλάμε για έναν εξαιρετικό υποψήφιο, αλλά όταν το βιογραφικό υπό εξέταση είναι γενικά «μέτριο» (με θετικά και αρνητικά στοιχεία).
Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα καλό θα ήταν να τα έχουν υπόψιν τους αξιολογητές κι εργοδότες όσο αντικειμενικοί κι αν νομίζουν ότι είναι.
Ολόκληρη την έρευνα μπορείτε να την κατεβάσετε και να την διαβάσετε ως PDF εδώ.
[1]: How Gender and Race Stereotypes Impact the Advancement of Scholars in
STEM: Professors’ Biased Evaluations of Physics and Biology Post-Doctoral
Candidates. Eaton, A.A., Saunders, J.F., Jacobson, R.K. et al. Sex Roles (2019).
https://doi.org/10.1007/s11199-019-01052-w
