Επανερχόμαστε με ένα ακόμα κείμενο για την ιδέα με τους όρθιους επιβάτες στις πτήσεις (προηγουμένως, διαβάστε και αυτό : Αν η Ryan Air μπορούσε να μας στοιβάζει οριζοντίως σαν τις σαρδέλες…)
Την έγκριση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας της Ιρλανδίας περιμένει η αεροπορική εταιρία χαμηλού κόστους, Ryanair, με σκοπό να συμπεριλάβει στις πτήσεις της όρθιους επιβάτες. Οι επιβάτες θα κάθονται σε ειδικά διαμορφωμένα σκαμπό και θα έχουν ζώνη στη μέση τους. Όσοι προτιμήσουν τη συγκεκριμένη προσφορά θα έχουν έκπτωση από 20% ως 50%.
Ο διευθύνων σύμβουλος, Μάικλ Ο’ Λίρι, τόνισε πως εφόσον το αίτημά του λάβει έγκριση από την αρμόδια αρχή, ο ίδιος θα παραγγείλει αρκετά «τροποποιημένα» αεροσκάφη νέας γενιάς, με χώρους για ορθίους και σκαμπό. Όπως υπολογίζεται θα αυξηθεί ο τυπικός χώρος επιβατών ενός αεροσκάφους μεσαίου μεγέθους κατά 50% και το κόστος λειτουργίας κάθε αεροπλάνου θα μειωθεί κατά 25% περίπου.
Το μέτρο δεν είναι κάτι τελείως νέο. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία κατασκευής αεροσκαφών, Airbus. δημιούργησε πρώτη φορά αυτόν τον τύπο θέσης το 2003. Από τότε έγιναν αρκετές προσπάθειες προώθησης της συγκεκριμένης θέσης σε αγορές της Ασίας και της Ευρώπης χωρίς αποτέλεσμα. Απ’ όσο, όμως, φαίνεται, η πρόταση μοιάζει πιο κοντά στην υλοποίησή της από ποτέ.
Η κίνηση μπορεί να ιδωθεί ως μια από τις κινήσεις εξοικονόμησης που επιφέρουν κέρδη στις διάφορες αεροπορικές εταιρείες. Λεπτότερες άρα περισσότερες θέσεις, ειδικές ρήτρες σε σχέση με το check-in, προσφορές, ειδική πολιτική για τις χειραποσκευές κτλ.
Παρόλαυτα η πρόταση δεν εκπροσωπεί μια νέα πατέντα, απλώς ένα τρόπο για την εταιρία να εξοικονομήσει περισσότερα λεφτά. Στην πραγματικότητα περιγράφει έμπρακτα ένα διαχωρισμό. Με τον ίδιο τρόπο που εντός της καμπίνας του αεροσκάφους υπάρχει η πρώτη και η οικονομική θέση. Αν, όμως, αυτός ο διαχωρισμός δημιουργήθηκε σε μια περίοδο όπου διευρυμένες μάζες είχαν την δυνατότητα να ταξιδέψουν με αεροπλάνο και να απολαύσουν ισότιμα τις υπηρεσίες, η νέα ρύθμιση έρχεται σε μια τελείως διαφορετική εποχή. Η βασική διαφορά είναι πως οι θέσεις όρθιων και οι οικονομικές θέσεις (σε αντίθεση με την α’ θέση) είναι μαζικές. Άρα ο διαχωρισμός δεν περιγράφει κάποιους που επιλέγουν να μείνουν εκτός συνόλου. Αντίθετα περιγράφει τη διάσπαση του συνόλου και την ορατή του περιγραφή με οικονομικά κριτήρια.
Ο διαχωρισμός αυτός εντός της κατανάλωσης ενός προϊόντος ίσως να μην μοιάζει σημαντικός. Στην πραγματικότητα, όμως, περιγράφει την ένταξη και εκμετάλλευση μίας κατάστασης άρα ουσιαστικά και την καταγραφή της ως δεδομένης. Όσο και να μοιάζει τραβηγμένο, το νέο μέτρο περιγράφει τη διάσπαση της μεσαίας τάξης (και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο) και τη φτωχοποίηση ενός σημαντικού κομματιού της (αν όχι της πλειοψηφίας). Με τον τρόπο αυτό η εταιρεία διευκολύνει τα φτωχοποιημένα στρώματα, αναγνωρίζοντας τη δυναμική της αύξησης της φτωχοποίησης. Δεν μειώνει τα εισιτήρια, αλλά αφαιρεί τις ανέσεις. Με τον τρόπο αυτό οι επιβάτες της οικονομικής θέσης αναβαθμίζονται (ενώ μένουν σταθεροί) ενώ οι μακάριοι προνομιούχοι της πρώτης θέσης γίνονται πια αριστοκρατία.
Στην πραγματικότητα, όμως, το δώρο προς την εταιρεία, προς τους επιβάτες δεν είναι η οικονομική όρθια θέση με μικρότερο αντίτιμο αλλά η δημιουργία αυτής της μεσαίας θέσης. Της θέσης αυτής που σε κάνει να ανακουφίζεσαι επειδή δεν είσαι όρθιος και κρυφά να επιθυμείς την άνοδό σου στην α’ κατηγορία. Η υπενθύμιση πως υπάρχουν χειρότερα, πως αν δεν δουλέψεις περισσότερο και αν δεν κινηθείς σωστά μπορεί να εξοριστείς στην ορθοστασία. Η υπενθύμιση πως τα πάντα είναι ρευστά και πως η ταξική κινητικότητα ισχύει πια πλειοψηφικά προς τα κάτω.
Η θέση όρθιων είναι το μαστίγιο της γαλέρας που κάνει το αεροπλάνο να κινείται. Και αυτός που τραβάει κουπί είναι τελικά ο πανικός των πάλαι ποτέ «κανονικών επιβατών». Δηλαδή όλων μας.
(στην εφημερίδα Εποχή) / tsalapatis.blogspot.gr
