Από τον τοίχο της Χρύσας Αναστοπούλου
Στο #mindopener του #IFI
Τον μπάρμπα Θόδωρο τον γνώρισα παροπλισμένο ήδη, γέροντα πια. Κομμουνιστής παλαιάς κοπής, από τους πιστούς του Κομμουνιστικού Κόμματος, μέχρι το τέλος της ζωής του. Η γνωριμία μας ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά. Εκείνος υπερήλικας, μόνιμα σχεδόν καθισμένος σε μια βαθιά πολυθρόνα κι εγώ μια φιλοπερίεργη, που μου έξαψε το ενδιαφέρον από την πρώτη στιγμή
το οξύ του πνεύμα.
Μας σύστησαν -η Χρυσούλα, ο θείος Θοδωρής- και αυτό ήταν: σπίθα! Του άρεσε να διηγείται ιστορίες και εμένα μου άρεσε να τις ακούω, οπότε ήταν αναμενόμενη η εξέλιξη της σχέσης μας.
Η πρώτη ιστορία που μου διηγήθηκε ήταν από τις πιο παράξενες που έχω ακούσει μέχρι σήμερα ακόμα και με άφησε με το στόμα ανοιχτό.
Ο Θεόδωρος Α. στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου υπηρετούσε στο σταθμό της χωροφυλακής Ναυπάκτου.
Ήταν από τους «άλλους».
Ένα ήσυχο βράδυ, κατά τη διάρκεια της βάρδιας του, στο κρατητήριο του σταθμού υπήρχε «φιλοξενούμενος» Αντάρτης του βουνού, που είχε συλληφθεί στα πλαίσια επιχείρησης του κυβερνητικού στρατού. Το επόμενο πρωί ήταν προγραμματισμένη η μεταγωγή του
στην Αθήνα για τα «περαιτέρω».
Ο νεαρός χωροφύλακας Θεόδωρος Α., ευσυνείδητος και φιλότιμος άνθρωπος όπως ήταν, είχε φροντίσει ώστε ο κρατούμενος αντάρτης να φάει, να πιεί και να βολευτεί με ζεστά σκεπάσματα για τη νύχτα που θα περνούσε στο Σταθμό. Περνώντας, μάλιστα, για μια τελευταία ματιά από το κελί, τον ρώτησε αν χρειάζεται κάτι.
Ο κρατούμενος απάντησε: «Ένα τσιγάρο και λίγη κουβέντα, με έφαγε η μοναξιά». Ο χωροφύλακας δεν του χάλασε το χατίρι, «δεν είχα να χάσω τίποτα, κρίμα κιόλας ο άνθρωπος…».
Εκείνο το βράδυ, εκείνο το τσιγάρο και εκείνη η κουβέντα, άλλαξαν τη ζωή και των δυο αντρών μια για πάντα. Λίγο πριν να φέξει η επόμενη μέρα, ο αντάρτης με το χωροφύλακα παρέα, το είχαν σκάσει για το βουνό.
«Κλείδωσα το Σταθμό, έκρυψα το κλειδί κάτω από μια πέτρα-κρυψώνα και έφυγα για το βουνό», μου είπε ο μπάρμπα Θόδωρος και τα γέρικα μάτια του άστραφταν.
Στην εύλογη ερώτησή μου, τι συζήτησαν εκείνη τη νύχτα με τον αντάρτη, η απάντησή του ήταν μόνο: «εκείνο το βράδυ αγάπησα βαθιά την πατρίδα μου και το λαό της και είπα μέσα μου πως γι αυτά που αγαπάς πρέπει και να πολεμάς».
Η ζωή του τέως, πλέον, χωροφύλακα Θεόδωρου Α., αλλά και ολόκληρης της οικογένειάς του, από εκείνο το βράδυ άλλαξε ριζικά και δια παντός. Διώξεις, φυλακίσεις, προπηλακισμοί, εξευτελισμοί, κοινωνικοί αποκλεισμοί, εξορίες για τη μάνα και τα αδέλφια του, αγόρια και κορίτσια.
Ο ίδιος, πολύ λίγο πριν τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, συνελήφθη, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο, ποινή που, ευτυχώς, δεν πρόλαβε να εκτελεστεί ποτέ. Προδόθηκαν οι αντάρτες, «αποκαταστάθηκε» το πολίτευμα, η ζωή «τράβηξε την ανηφόρα» και ο μπάρμπα Θόδωρος -ο ξαναγεννημένος- έζησε μέχρι τα βαθιά γεράματα, περήφανος σαν αετός, βέβαιος πως είχε κάνει το σωστό, πως τίμησε τη μια και μοναδική ζωή που του δόθηκε να ζήσει.
Τον θυμάμαι συχνά πυκνά και η σκέψη του κάνει τα μέσα μου να χαμογελούν με συνενοχή και ελπίδα: άμα θες κι άμα πιστεύεις, όλα γίνονται.
