Απόδοση κειμένου: V for Vallia
Για το #IfI
Αρχικό κείμενο: Stanford professor: “The workplace is killing people and nobody cares”
Από την εξαφάνιση του καλής ασφάλειας για την υγεία έως τις ψυχολογικές συνέπειες της πολύωρης εργασίας που μας επηρεάζει όλους.
Ο Jeffrey Pfeffer έχει μία φιλόδοξη ελπίδα για το βιβλίο που κυκλοφόρησε νωρίτερα φέτος. “Θέλω το βιβλίο αυτό να είναι η Σιωπηλή Άνοιξη της υγείας του χώρου εργασίας”, αναφέρει ο Pfeffer, καθηγητής οργανωτικής συμπεριφοράς του Πανεπιστημίου του Stanford.
“Βλάπτουμε τόσο την απόδοση της εταιρείας όσο και την ατομική ευημερία κι αυτό πρέπει να είναι η έκκληση για το σταματήσουμε. Έχουν ήδη γίνει πολλές ζημιές”.
Ο Θάνατος για την Αμοιβή (Dying for a PayCheck), που δημοσιεύθηκε από την HarperBusiness, χαρτογραφεί μία σειρά ασθενειών στο σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον – από την εξαφάνιση της καλής ασφάλειας στην υγεία έως τις επιπτώσεις της πολύωρης εργασίας και τις συγκρούσεις μεταξύ εργασίας και οικογένειας – και πώς αυτές σκοτώνουν τους ανθρώπους.
Ακολουθεί συνέντευξη με τον καθηγητή.
Με εξέπληξε η ιστορία του Robert Chapman, Διευθύνων Σύμβουλο της Barry-Wehmiller, ο οποίος είπε μπροστά σε 1000 διευθύνοντες συμβούλους, “Είστε η αιτία της κρίσης της υγειονομικής περίθαλψης”.
Jeffrey Pfeffer: Αυτό είναι αλήθεια. Ο Chapman παίρνει τρία στοιχεία και τα ενώνει. Το πρώτο στοιχείο το οποίο είναι συνεπές με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (World Economic Forum) και άλλων πηγών, είναι ότι ένα τεράστιο ποσοστό του κόστους της υγειονομικής περίθαλψης στον ανεπτυγμένο κόσμο και ιδίως στην Αμερική, προέρχεται από χρόνιες ασθένειες – όπως ο διαβήτης και οι καρδιαγγειακές και κυκλοφοριακές ασθένειες. Αρχίζεις με αυτή την προϋπόθεση: ένα μεγάλο ποσοστό – κάποιες εκτιμήσεις αναφέρουν ποσοστό της τάξεως του 75% – της επιβάρυνσης της υγειονομικής περίθαλψης στις Η.Π.Α. είναι από χρόνιες ασθένειες.
Δεύτερον, υπάρχει μία τεράστια βιβλιογραφία η οποία υποδηλώνει ότι ο διαβήτης, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και το μεταβολικό σύνδρομο – και πολλές συμπεριφορές όπως η υπερκατανάλωση τροφής, η υπογλυκαιμία και η κατάχρηση ουσιών και αλκοόλ – προέρχονται από το άγχος.
Και τρίτον, υπάρχουν πολλά δεδομένα που αναφέρουν ότι η μεγαλύτερη πηγή άγχους είναι ο χώρος εργασίας. Γι αυτούς τους λόγους και ο Chapman μπορεί να δηλώσει στους διευθύνοντες συμβούλους ότι είναι η αιτία της κρίσης στην υγειονομική περίθαλψη: Είστε η πηγή του άγχους, το άγχος προκαλεί χρόνιες παθήσεις και οι χρόνιες παθήσεις είναι το μεγαλύτερο ποσοστό των τεράστιων δαπανών της υγειονομικής περίθαλψης.
Η σύνδεση αυτή υπήρχε πάντα ή υπήρξε μία εξέλιξη της κουλτούρας του χώρου εργασίας που μας έφερε σε αυτό το σημείο;
JP: Νομίζω ότι η σύνδεση ήταν πάντα εκεί επειδή η φυσιολογία και η αιτία αυτών των νοσημάτων δεν έχει αλλάξει. Αλλά, θα έλεγα ότι με όλα τα στοιχεία που έχω συναντήσει – τα οποία δεν είναι η απόλυτη απόδειξη – δεν βρίσκω τίποτα ασύμβατο με τη δήλωση πως ο εργασιακός χώρος έχει γίνει χειρότερος.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Gallup η δέσμευση εργασίας είναι χαμηλή. Σύμφωνα με τον δείκτη εμπιστοσύνης Edelman η δυσπιστία στη διαχείριση είναι υψηλή. Σύμφωνα με την Conference Board η ικανοποίηση από την εργασία είναι χαμηλή και συνεχώς μειώνεται. Το οικονομικό αδιέξοδο αυξάνεται, η οικονομική ανασφάλεια αυξάνεται κι ο ρυθμός αύξησης των μισθών έχει συνολικά σταματήσει. Σύμφωνα με το Ίδρυμα Kaiser λιγότεροι άνθρωποι καλύπτονται από την ασφάλεια των εργοδοτών απ’ όσοι στο παρελθόν. Κι ένα εντυπωσιακά υψηλό ποσοστό ανθρώπων, ακόμα κι εκείνων που έχουν ασφάλεια, αναφέρουν ότι παραιτούνται από θεραπείες και φάρμακα λόγω του κόστους.
Στους εργασιακούς χώρους βλέπω άγχος, απολύσεις, υπερωρίες, συγκρούσεις εργασίας-οικογένειας και τεράστια ποσοστά οικονομικής ανασφάλειας. Βλέπω έναν συγκλονιστικά απάνθρωπο χώρο εργασίας.
Αναφέρεστε στην καθηγήτρια Nuria Chinchilla, η οποία περιγράφει αυτή την κατάσταση ως κοινωνική ρύπανση. Τι σημαίνει αυτό;
JP: Η Chinchilla έχει πει ότι η πραγματικά δυσάρεστη αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει μόνο περιβαλλοντική ρύπανση, η οποία όντως υπάρχει, αλλά και κοινωνική ρύπανση. Οι ώρες εργασίας που απαιτούν οι εταιρείες από τους υπαλλήλους τους προκαλούν τη διάλυση των γάμων, επιβαρύνουν το μεγάλωμα των παιδιών και διαταράσσουν την οικογενειακή ζωή. Κι η οικογενειακή μονάδα αποτελεί σημαντική πηγή της δημόσιας στήριξης.
Αυτό μπορείτε να το δείτε σε ιστορίες του βιβλίου μου – έναν άνθρωπο που κάνει συνεχώς ταξίδια και δεν βλέπει ποτέ τα παιδιά του έως ότου αποφασίζει να παραιτηθεί. Έτσι, η Chinchilla έγραψε τον όρο “κοινωνική ρύπανση” και νομίζω πως είναι ένας θαυμάσιος όρος.
Οι εταιρείες θα πρέπει να ενδιαφερθούν για το τι κάνουν τόσο για το κοινωνικό περιβάλλον όσο ενδιαφέρονται και για το φυσικό περιβάλλον.
Αυτό υπάρχει στο βιβλίο σας: η εστίαση στην εταιρική βιωσιμότητα που αγνοεί της κοινωνικές ζημιές.
JP: Κανείς δεν θα μπορούσε να παραδεχτεί – τουλάχιστον όχι πολλοί άνθρωποι – και να πει “Αποψιλώσαμε αυτό το δάσος” ή “αφαιρέσαμε την κορυφή αυτού του βουνού για άνθρακα και είμαστε περήφανοι γι’ αυτό”. Όμως, η εταιρεία 3G Capital, με περηφάνια θα πει “Απολύσαμε το 1/5 του εργατικού μας δυναμικού και μπράβο μας”.
Και αυτό το ανεχόμαστε. Αυτό που αναφέρω αρκετές φορές είναι ότι υπάρχουν συμπεριφορές σχετικά με το φυσικό μας περιβάλλον οι οποίες έχουμε αποφασίσει ότι είναι ανεπίτρεπτες. Δεν επιτρέπεται πλέον να καίμε ό,τι θέλουμε κι αυτό να επιβαρύνει τον αέρα ή να απορρίπτουμε στο νερό όποια χημική ουσία θέλουμε. Οι εταιρείες το έχουν αποδεχτεί αυτό και πλέον αναφέρονται στην καλή τους πίστη στο περιβάλλον.
Εν τω μεταξύ, οι εταιρείες αυτές ασχολούνται με όλα εκείνα τα πράγματα που βλάπτουν τους εργαζόμενους τους. Αυτά είναι τα πράγματα τα οποία πρέπει να αναφέρουν κι αυτά είναι τα πράγματα που πρέπει να σταματήσουμε να ανεχόμαστε.
Γιατί αυτή η κατάσταση είναι φυσιολογική;
JP: Ίσως επειδή βλέπουμε τις πολικές αρκούδες και τα δέντρα και το φυσικό περιβάλλον ως μη ενεργητικά, με την έννοια ότι δεν μπορούν να αναλάβουν δράση και να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους. Κι ίσως βλέπουμε τους ανθρώπους πιο ενεργητικούς και υπεύθυνους για την δική τους ευημερία.
Όταν μιλάω για το βιβλίο μου, πολλοί άνθρωποι μου λένε πως αν σε κάποιον δεν αρέσει η δουλειά που κάνει πρέπει να βρει μια άλλη δουλειά. Κάτι που είναι πολύ πιο εύκολο να το πούμε απ’ το να γίνει.
ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ Ν’ ΑΛΛΑΞΟΥΝ
Μιλάτε για έναν αριθμό εμποδίων που πρέπει ν’ αλλάξουν κι ένα από αυτά είναι η ατομική ψυχολογία. Ποια είναι αυτή η ψυχολογική δυναμική;
JP: Υπάρχουν πολλά ζητήματα. Ένα απλό που δεν πρέπει ποτέ να παραβλέπουμε είναι η απόλυτη εξάντληση. Η εύρεση εργασίας είναι από μόνη της εργασία. Εάν είσαι σωματικά και ψυχολογικά εξαντλημένος από το στρες του χώρου εργασίας, τότε δεν θα έχεις τη δυνατότητα να βγεις και ν’ αναζητήσεις άλλη εργασία.
Οι εταιρείες, επίσης, παίζουν με το εγώ μας. “Τι συμβαίνει με σένα; Δεν είσαι αρκετά καλός; Είμαστε τέλεια οργανωμένοι. Αλλάζουμε τον κόσμο και μόνο λίγοι άνθρωποι είναι έτοιμοι για κάτι τέτοιο”. Ποιος θέλει να παραδεχτεί ότι δεν είναι αρκετά καλός;
Κι είμαστε επηρεασμένοι από αυτό που βλέπουμε να κάνουν άνθρωποι σαν κι εμάς. Κάποια άνθρωποι μου λένε: “Κοιτώ γύρω μου και όλοι οι συνάδελφοί μου δουλεύουν μέχρι θανάτου. Τι με κάνει να θεωρώ τον εαυτό μου ιδιαίτερο ώστε να μην κάνω κι εγώ το ίδιο;”. Έχουμε κανονικοποιήσει το μη αποδεκτό. Κι αυτό είναι αποτρόπαιο.
Έχετε ξεκαθαρίσει ότι τα μαθήματα γιόγκα και τα δωμάτια ύπνου δεν θα διορθώσουν την κατάσταση. Ποιοι είναι οι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε ν’ αλλάξει αυτή η κουλτούρα;
JP: Δεν νομίζω ότι αυτό θα συμβεί. Τι άλλαξε την περιβαλλοντική ρύπανση; Οι άνθρωποι αποφασίσαμε ότι δεν θα επιτρέψουμε στις εταιρείες να δημιουργούν ένα κόσμο με μολυσμένο αέρα και νερό.
Δεν βλέπω να μπορεί να συμβεί αυτό με το χώρο εργασίας στο σημερινό πολιτικό περιβάλλον και με την ώθηση της απελευθέρωσης. Και για τους λόγους που έχω ήδη αναφέρει, νομίζω ότι οι άνθρωποι δεν βλέπουν, δεν αναγνωρίζουν ή δεν εκτιμούν τι συμβαίνει στο χώρο εργασίας. Στο βαθμό που το κάνουν, πιστεύουν πως αυτό είναι αναπόφευκτο – όλοι πρέπει να εργάζονται πολλές ώρες και να είναι δυστυχισμένοι.
Ξέρεις τι μπορεί να το αλλάξει αυτό; Έδωσα μια σχετική ομιλία στους αποφοίτους του Stanford και στη συνέχεια ένας δικηγόρος ήρθε σε μένα και είπε ότι θα υπάρξουν αγωγές.
Για ποιους λόγους;
JP: Κατά τρόπο παράλληλο με τις αγωγές που κατατέθηκαν εναντίον των εταιρειών καπνού. Ορισμένες εταιρείες σκοτώνουν τους εργαζόμενους τους. Άνθρωποι έχουν πληγεί. Εάν έπρεπε να στοιχηματίσω για το πώς θα αλλάξει αυτό, κάποιος θα μηνύσει κάποια εταιρεία, κάποιος δικηγόρος θα κερδίσει μία τεράστια δίκη κι αυτό θ’ ανοίξει τις πύλες.
Εάν συναντηθείτε με κάποια στελέχη, μπορείτε να δημιουργήσετε ένα ανταγωνιστικό στρατηγικό επιχείρημα ώστε να μην αντιμετωπίζουν τους εργαζόμενους με αυτό τον τρόπο;
JP: Φυσικά.
Είναι αποτελεσματικό;
JP: Εξαρτάται από το αν οι εταιρείες έχουν αίσθηση.
Υπάρχουν στοιχεία, τα οποία δείχνουν – δεν θα έπρεπε να υπάρχουν, αλλά υπάρχουν – πως αν κάποιος εργαζόμενος πάει στη δουλειά του άρρωστος δεν είναι τόσο παραγωγικός. Οι εταιρείες αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη φυσική παρουσία – οι άνθρωποι έχουν φυσική παρουσία στην εργασία τους αλλά δεν δίνουν ιδιαίτερη προσοχή σε αυτό που κάνουν – με χαμένες εργάσιμες μέρες λόγω ψυχολογικού στρες και ασθενειών, με υψηλό κόστος ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Αλλάξατε γνώμη για κάτι όσο εργαζόσασταν πάνω στο βιβλίο σας;
JP: Ναι, άλλαξα γνώμη ως προς αυτό: τα πράγματα είναι χειρότερα απ’ ό,τι πίστευα. Και προφανώς, αυτά τα πράγματα που σχετίζονται με την εργασία και προκαλούν την κακή υγεία δεν είναι ίδια για όλο τον πληθυσμό. Εάν είσαι λιγότερο μορφωμένος, έχεις μεγαλύτερη οικονομική ανασφάλεια, η πιθανότητα να λάβεις μπόνους είναι χαμηλότερη, η ικανότητα να ελέγχεις τις ώρες εργασίας και τη δουλειά σου είναι μικρότερη κι έτσι τα αποτελέσματα στην υγεία είναι χειρότερα. Αλλά δεν πίστευα πως τα πράγματα θα ήταν τόσο άσχημα για τόσους πολλούς ανθρώπους.
Δεν πίστευα ότι ο χώρος εργασίας θα ήταν η πέμπτη κύρια αιτία θανάτου στις Η.Π.Α. Και παρεμπιπτόντως, όταν μιλώ με ανθρώπους που ασχολούνται με το εργατικό δυναμικό, αναφέρουν ότι οι αριθμοί που έχουμε είναι λανθασμένοι: είναι πολύ χαμηλοί.
Θέλω να ξυπνήσω τους ανθρώπους. Είναι ένα σοβαρό ζήτημα το οποίο έχει σοβαρές συνέπειες για την εταιρική απόδοση και την ευημερία των ανθρώπων. Πρέπει να φροντίζουμε για τη σωματική και ψυχικά υγεία των ανθρώπων, όχι μόνο για τα κέρδη.
