του Γιάννη Ελαφρού
Τους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας διαφημίζουν οι υπουργοί. Την ώρα που εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι στήνονται από τα ξημερώματα στις τράπεζες για να πάρουν τις κουτσουρεμένες συντάξεις, το πετσοκομμένο ΕΚΑΣ και το εφάπαξ επίδομα των 300 ευρώ, με την αγωνία εκείνου που έχει να καλύψει επείγουσες υποχρεώσεις (χρέη, λογαριασμούς και εκείνα τα δωράκια για τα εγγονάκια). Οι αριθμοί ευημερούν, οι άνθρωποι όχι, θα έλεγε κανείς. Όχι, ακριβώς. Γιατί μερικά πολύ σοβαρά στοιχεία, που βγήκαν προ δεκαημέρου και πέρασαν σχεδόν απαρατήρητα, δείχνουν πως οι επιχειρήσεις αρχίζουν πάλι να «ευημερούν». Η κερδοφορία του ελληνικού κεφαλαίου αρχίζει να ανακάμπτει, στηριγμένη στην πέρα από κάθε όριο εκμετάλλευση της εργασίας. Μεγάλη επιτυχία της «πρώτης φορά Αριστερά» κυβέρνησης.
Σύμφωνα με έρευνα της ICAP, έξι στις δέκα επιχειρήσεις το 2015 ήταν κερδοφόρες. Δεν πρόκειται για κάποια μικρή δειγματοληψία, αλλά για οικονομική ανάλυση των στοιχείων 10.531 εταιρειών με διαθέσιμους δημοσιευμένους ισολογισμούς των δυο τελευταίων ετών. Μάλιστα, η ICAP βάζει τίτλο στην ανακοίνωσή της «Έτος ορόσημο το 2015, με επιστροφή στη κερδοφορία», μετά από πέντε έτη φθίνουσας πορείας! Εξετάστηκαν 2.051 βιομηχανικές εταιρείες, 3.660 εμπορικές, 3.336 εταιρείες παροχής υπηρεσιών, 802 τουριστικές και 682 κατασκευαστικές. Από την έρευνα εξαιρέθηκαν οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρείες.
Εντυπωσιακό είναι πως η άνοδος των κερδών προήλθε παρά την μείωση του κύκλου εργασιών το 2015, κατά 3%, με τις συνολικές πωλήσεις να ανέρχονται σε 114,4 δισ. ευρώ. Από την άλλη όμως, υπήρξε σημαντική αύξηση των μικτών κερδών, κατά 9,9%, σε σχέση με το 2014. «Η πλέον θεαματική μεταβολή σημειώθηκε στο τελικό καθαρό αποτέλεσμα του συνόλου των εταιρειών. Συγκεκριμένα, το 2015 υπήρξε ανατροπή των μέχρι τότε αρνητικών αποτελεσμάτων και καταγράφηκαν κέρδη προ φόρου ύψους 1,89 δισ. ευρώ, έναντι ζημιών 213 εκατ. της προηγούμενης χρήσης» (δηλαδή του 2014).
Η εικόνα βέβαια δεν είναι μονοσήμαντη. Για να ανθίσει πάλι το δέντρο της καπιταλιστικής κερδοφορίας, πρέπει να κλαδευτούν τα ξερά κλαδιά. Από το συνολικό δείγμα των 10.531 εταιρειών, οι 6.378 εταιρείες (60,6%) ήταν κερδοφόρες, με κέρδη 6.134 εκατ. ευρώ, ενώ 4.153 εταιρείες (39,4%) ήταν ζημιογόνες, με ζημίες ύψους 4.245 εκατ. ευρώ.
Η εικόνα αυτή καταρχήν καταρρίπτει τις λογικές της «ευρω-Ψωροκώσταινας», της Ελλάδας που δεν παράγει τίποτα. Παρότι η καπιταλιστική κρίση και η κανιβαλική επιδρομή των ευρω-μνημονίων συρρίκνωσαν την παραγωγική βάση του ελληνικού καπιταλισμού (πετώντας καταρχήν στον Καιάδα της ανεργίας 1,5 εκατομμύριο), είναι αξιοσημείωτο πως σχεδόν τα μισά κέρδη (836 εκατ. ευρώ) του 2015 προέρχονται από τον κλάδο της βιομηχανίας (που η αστική στατιστική περιορίζει στη μεταποίηση).
Αλλά το πιο σημαντικό είναι πως η οικονομική ανάλυση αυτή αποκαλύπτει την απογείωση του βαθμού εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης, μέσω της σμίκρυνσης των μισθών και της εντατικοποίησης της εργασίας, αξιοποιώντας όλο το οπλοστάσιο των ελαστικών και προσωρινών μορφών εργασιακών σχέσεων. Το κεφάλαιο στην Ελλάδα και οι πολυεθνικοί όμιλοι που επιχειρούν στη χώρα αξιοποιούν με τον καλύτερο τρόπο τις κατακτήσεις τους στην περίοδο των μνημονίων. Αυτές τις κατακτήσεις του κεφαλαίου, που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ όχι μόνο αφήνει απείραχτες, αλλά σε μια σειρά τομείς τις κλιμακώνει κιόλας (από την επέκταση της δράσης των δουλεμπορικών γραφείων μέχρι τις αλλαγές στα εργασιακά που προετοιμάζονται).
Όσον αφορά τον μέσο μισθό, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ, αυτός έχει κατρακυλήσει από το 2012 μέχρι τον Ιανουάριο του 2016 κατά 15,5% για τις θέσεις πλήρους απασχόλησης και κατά 34% για τις θέσεις μερικής απασχόλησης. Θυμίζουμε πως το 2012, επί κυβέρνησης Παπαδήμου (με τη στήριξη ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας), επεβλήθη μείωση του κατώτατου μισθού κατά 32% για τους εργαζόμενους κάτω των 25 ετών και κατά 22% για τους μεγαλύτερους εργαζόμενους. Τα 751 ευρώ, που ήταν ο κατώτατος μισθός το 2012, αποτελούσε προεκλογική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ και βέβαια έμεινε στα αζήτητα. Παραμένει, επίσης, η προκλητικά «ρατσιστική» διάκριση σε βάρος των νέων…
Βεβαίως, η εικόνα στην πραγματική αγορά εργασίας είναι ακόμα χειρότερη, με την μαυρίλα και την καφρίλα των επιχειρηματιών να κυριαρχεί. Όταν για παράδειγμα μαθαίνει όλη η Ελλάδα πως σε τρεις από τις επιχειρήσεις – βιτρίνα παλιότερα, όπως το Μέγκα, ο Πήγασος (εφημερίδες Έθνος, Ημερησία κλπ.) και ο ΔΟΛ (Τα Νέα, Το Βήμα κλπ.) εκατοντάδες εργαζόμενοι στην κάθε μια είναι για πέντε μήνες απλήρωτοι, καταλαβαίνετε τι γίνεται στα ενδότερα…
Μετά από όλα αυτά δεν έχει έρθει η ώρα το εργατικό κίνημα να θέσει επιτακτικά τα ζητήματα της αύξησης των μισθών και των μεροκαμάτων, των σταθερών ασφαλισμένων με συλλογικές συμβάσεις θέσεων εργασίας, της μείωσης του χρόνου εργασίας με αύξηση αμοιβής; Για να σπάσουν τα δεσμά των ευρωμνημονίων και της ΕΕ; Για να μην ζήσουμε σαν σκλάβοι, να κερδίσει η εργασία και να χάσει το κεφάλαιο.
Πηγή: prin.gr
