Η μιντιακή κάλυψη των τελευταίων γεγονότων της επικαιρότητας αναδεικνύει πλευρές ενός παλιού φαινομένου, το οποίο ωστόσο αποκτά νέα επικίνδυνη μορφή.
Η εισχώρηση της «διασκεδαστικής ενημέρωσης» (infotainment) στον πολιτικό στίβο άρχισε εδώ και πολλά χρόνια, ήδη από τις αρχές του 2000, και αφορούσε τη μικρόνοα αντίδραση ταμπλόιντ εφημερίδων στην κυριαρχία του τηλεοπτικού θεάματος και της ριάλιτι απεικόνισης της πραγματικότητας μέσα από κατασκευές των τηλεοπτικών δελτίων.
Σταδιακά, η επιλογή αυτή άλωσε και τον πολιτικό λόγο. Όπως τη δεκαετία του ’90 εξαναγκάστηκε να ενσωματώσει τις μεθόδους και τακτικές του επικοινωνιακού μάρκετινγκ, έτσι σήμερα η πολιτική επικοινωνία ασκείται με όρους ριάλιτι παιχνιδιών.
Την ίδια ώρα, μέσα από τις φερόμενες ως ψυχαγωγικές εκπομπές της τηλεόρασης, προβάλλεται και ασκείται η πολιτική συντηρητικών, ακροδεξιών και νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Σε αυτό το πλαίσιο η προβολή αντιδραστικών κοινωνικών στερεοτύπων στην κάλυψη εγκλημάτων, είναι μόνο μια πλευρά.
Το προηγούμενο διάστημα στη θεματολογία των ΜΜΕ κυριάρχησαν η υπόθεση Κατσίφα και οι εφορμήσεις ακροδεξιών στην Αλβανία, η στυγνή δολοφονία της Ελένης Τοπαλούδη ή του Ζακ Κωστόπουλου, η διαρκής και έντονη σύγκρουση κυβέρνησης και ΝΔ για τις συντάξεις και τους συμβούλους.
Παρατηρούμε πως στην πολιτική αντιπαράθεση το κυρίαρχο και προβεβλημένο είναι «προσωπικό, σκηνοθετημένο, υπερβολικό, δραματοποιημένο», χαρακτηρισμοί που ως σήμερα άρμοζαν στην τηλεοπτική ψυχαγωγία.
Σύμφωνα με τους κανόνες του ριάλιτι
Επιπλέον, οι πολιτικές ειδήσεις και οι διαξιφισμοί με αυτό τον χαρακτήρα «ψυχαγωγούν», αλλά σε καμία περίπτωση δεν ενημερώνουν. Παράλληλα, τη μιντιακή κάλυψη και προβολή κοινωνικών γεγονότων διαπερνά η έντονη πολιτικοποίηση και προβολή μιας συγκεκριμένης ιδεολογίας και άποψης.
Να σημειώσουμε ακόμα, πως από τα κυρίαρχα Μέσα –κυρίως από την τηλεόραση– απουσιάζουν τα άλλα σημαντικά γεγονότα, στα οποία είτε δεν δίνεται χρόνος και χώρος είτε είναι ανεπαρκής.
Στην πράξη, αρχικά γίνεται η επιλογή των γεγονότων που θα προβληθούν και ακολουθεί η ανακατασκευή τους σύμφωνα με τους κανόνες του ριάλιτι. Για παράδειγμα, ακόμη και στην κρατική τηλεόραση, η κάλυψη μιας συνηθισμένης κακοκαιρίας ή της κυκλοφορίας στον Κηφισό καταλαμβάνει περισσότερο χρόνο από ό,τι οι κινητοποιήσεις στη Γαλλία.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Η πρώτη αντίδραση του νέου περιφερειακού Οργάνου της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων, της MED Solidaire, στο οποίο μετέχει και η ΕΣΗΕΑ, αφορούσε την καταδίκη πέντε Τούρκων δημοσιογράφων από δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης με βαριές ποινές φυλάκισης.
Το «έγκλημα» ήταν ότι στάθηκαν αλληλέγγυοι στην Κουρδική εφημερίδα Özgür Gündem και η κατηγορία που αντιμετώπισαν ήταν «άσκηση προπαγάνδας υπέρ τρομοκρατικής οργάνωσης». Η MED Solidaire δραστηριοποιείται στη Μεσόγειο, τη Μαύρη Θάλασσα και τη Μέση Ανατολή.
Προχωράει χωρίς πολλές αντιδράσεις από την πλειοψηφία της ΕΣΗΕΑ το σχέδιο των ιδιοκτητών τηλεόρασης για συμπράξεις που θα χτυπήσουν καίρια εργαζόμενους και εργασιακές σχέσεις.
Παρά το γεγονός ότι η εξαγορά του Alpha από τον Βαρδινογιάννη δεν έχει ακόμη θεσμικά εγκριθεί, τα δυο συστεγαζόμενα κανάλια χρησιμοποιούν το ίδιο προσωπικό για παραγωγές και ειδήσεις. Προς το παρόν, αυτό γίνεται χωρίς άμεσες και φανερές επιπτώσεις, το σχέδιο ωστόσο για το μέλλον είναι φανερό.
Προκειμένου να συμπληρωθεί ο νόμιμος αριθμός των 400 εργαζομένων ανά κανάλι, έχουν ήδη μπει στη μισθοδοσία του Star εργαζόμενοι από θυγατρικές εταιρείες του ομίλου Βαρδινογιάννη ή χρησιμοποιούνται εργαζόμενοι αυτών των θυγατρικών σε παραγωγές των σταθμών τους.
Επίσης, η εικόνα των τηλεοπτικών καλύψεων στα γεγονότα της επικαιρότητας είναι πλέον, στο σύνολο της, κοινή για Alpha και Star, με αποτέλεσμα να μην χρησιμοποιούνται ξεχωριστά τηλεοπτικά συνεργεία.
Ματίνα Παπαχριστούδη
Πηγή: http://prin.gr
