Όσοι και όσες έχουμε την ατυχία να είμαστε άνεργοι, σίγουρα τσεκάρουμε σε καθημερινή βάση αγγελίες εργασίας στο ίντερνετ και όχι μόνο. Μια άνεργη γυναίκα λοιπόν βρίσκει μια θέση που σύμφωνα με το βιογραφικό της μπορεί να την διεκδικήσει, όλα καλά ως εδώ, μέχρι που βλέπει στην αγγελία την μαγική λέξη ”εμφανίσιμη”. Η πραγματικότητα είναι πως σε επαγγέλματα τύπου promotion, σερβίρισμα, πωλήσεις, ταμείο κ.α τις περισσότερες φορές τη δουλειά δε θα την πάρει η “πιο καταρτισμένη” αλλά η “πιο όμορφη” και εδώ έχουμε διπλή διάκριση, όχι μόνο κατά των γυναικών που αντιμετωπίζονται ως ”δόλωμα” που θα φέρει λεφτά στην επιχείρηση, αλλά και διάκριση κατά των αντρών που η αγορά εργασίας τους θέλει μόνο για να οδηγούν και να κουβαλάνε. Ο καπιταλισμός των ίσων ευκαιριών για όλους είναι αλλεργικός σε οποιαδήποτε δεν έχει τα πρότυπα ομορφιάς του Χόλιγουντ, σε κάποια που είχε την ατυχία να μη γεννηθεί με τις αναλογίες της Ζιζέλ, σε κάποια που ίσως έχει τατουάζ ή μαλλιά που δεν αρέσουν στον εργοδότη. Έχω πέσει μέχρι και σε αγγελίες που ζητάνε βιογραφικό με φωτογραφία ολόσωμη(!). Και μόλις “με το καλό” πάει η εμφανίσιμη στη δουλειά, να ‘τες και οι απαιτήσεις του αφεντικού να φοράει κοντά σορτσάκια για να παίρνουν μάτι τα λιγούρια, να ‘τα και τα πώς πρέπει να είσαι τόσο ευγενική που να αγγίζεις τα όρια του φλερτ.
Ένα ολόκληρο σύστημα έχει δομηθεί πάνω στο ότι ο πελάτης θα πιει καφέ στην καφετέρια με την ωραία σερβιτόρα, θα βάλει βενζίνη στο βενζινάδικο που έχει την ωραία υπάλληλο και θα πιει το ποτό του στο μπαρ που έχει την ωραία μπαργούμαν. Και ναι! Δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα. Ένα σύστημα στρωμένο στα πόδια του κάθε γλίτσα που θα πάει να κάνει έως και λεκτική σεξουαλική παρενόχληση στην σερβιτόρα ή σε εκείνη που θα προμοτάρει κάτι σε ένα σούπερ μάρκετ. Και αν υποθέσουμε πως εκείνη το αναφέρει στον εργοδότη της, το πολύ πολύ να της πει κανένα
Νταξ’ μωρέ, συμβαίνουν αυτά, η δουλίτσα να βγαίνει.
Βέβαια εκτός από τους πελάτες, υπάρχουν και τα αφεντικά που απλά ψάχνουν γκόμενα μέσω των αγγελιών εργασίας. Γνωρίζω δεκάδες περιστατικά γυναικών που είτε τους είχε γίνει ξεκάθαρο από τη συνέντευξη τι θέλει ο εργοδότης, είτε το κατάλαβαν στην πορεία και τελικά μόλις δεν ενέδωσαν, απειλήθηκαν για να μη μιλήσουν και τελικά απολύθηκαν με κάποια άκυρη αιτιολογία. Δύο τέτοιες ιστορίες μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ και ΕΔΩ.
Όλοι χρειάζονται να εργαστούν. Και οι όμορφοι και οι λιγότεροι όμορφοι τις ίδιες ακριβώς ανάγκες έχουν. Δε μπορεί να συνεχιστεί αυτός ο εργασιακός ρατσισμός που αποκλείει ανθρώπους λόγω εμφάνισης ή λόγω ηλικίας ενώ έχουν εμφανώς μεγαλύτερη γνώση του αντικειμένου σε σχέση με άλλους, δε γίνεται μετά τα 35 να ”σκοτώνουμε” τους εργαζόμενους, δε γίνεται να συνεχιστεί αυτή η άθλια εκμετάλλευση της γυναίκας ως βιτρίνα της επιχείρησης.
Και όχι, το επιχείρημα ότι o καθένας προσλαμβάνει όποιον θέλει, δεν είναι σωστό, αστείο είναι.
Εδώ δεν κρίνουμε το νόμιμο του πράγματος αλλά το ηθικό, όπου ηθικό βάζουμε τον σεβασμό στην ιδιαιτερότητα του κάθε ανθρώπου και στις ίσες ευκαιρίες για εργασία μεταξύ αυτών. Εκατομμύρια πράγματα σε αυτόν τον πλανήτη είναι νόμιμα χωρίς να είναι ηθικά, επίσης εκατομμύρια πράγματα που ήταν νόμιμα, αλλάξανε ακριβώς επειδή δεν ήταν ηθικά. Οι κοινωνίες εξελίσσονται, αλλάζουν ιδέες και προχωράνε. Είναι επίσης λυπηρό να βλέπω γυναίκες να στηρίζουν αυτές τις πρακτικές – ναι έχω συζητήσει με πολλές που αποδέχονται πως έτσι πρέπει να λειτουργεί η αγορά εργασίας, σαν νυφοπάζαρο. Ευτυχώς το φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα έχει κάνει βήματα προς την αλλαγή αυτής τη σκέψης αλλά σίγουρα χρειάζονται ακόμα πολλά.
Ζω για τη μέρα που τα αφεντικά δε θα μας κοιτάνε στα δόντια λες και είμαστε άλογα, με την ελπίδα πως τα παιδιά μου θα ζήσουν τη μέρα που δε θα υπάρχουν αφεντικά.
Γράφει ο Νίκος Βραχασωτάκης
