Ένας βασικός διαχωρισμός σε μια κοινωνία είναι η έννοια της «θέσης». Αναλόγως πού βρίσκεται κάποιος, φυσικά ή μεταφορικά, επηρεάζει το οικοσύστημα στο οποίο διαδρά με ποικίλους τρόπους.
Μια καίρια θέση ήταν, είναι και θα είναι πάντα αυτή της ενημέρωσης. Οι άνθρωποι που αναλαμβάνουν τη θέση του ενημερωτή, του ανταποκριτή, του ενδιάμεσου από τα γεγονότα και τη μάζα. Λειτούργημα χαρακτηρίζεται από πολλούς και δικαίως. Αυτοί οι άνθρωποι είναι φοβερά σημαντικοί για τη ζωή μας, ειδικά στην εποχή που η ενημέρωση τρέχει πιο γρήγορα από την ταχύτητα του φωτός.
Αλλά, όπως προείπα, πρόκειται για λειτούργημα. Κάτι ηθικό, με μόνο γνώμονα το κοινό καλό, τη διαφάνεια, την ισότιμη ενημέρωση και λοιπές ηθικολογικές ιστορίες. Σωστά; Σωστά. Καλά τα λέω, δίκιο έχω.
Το οποίο με φέρνει στο θέμα που θέλω να αναπτύξω σήμερα: την ενημέρωση από το συμβατικό (πλέον) μέσο της τηλεόρασης. Αυτά με τις 4 άδειες καναλιών και τα λοιπά.
Δε θα σχολιάσω τη διαδικασία, ούτε ότι τα κανάλια που πήραν άδεια το περάσαν αβαβά, ενώ όσα δεν πήραν ασχολούνται όλη μέρα με αυτό. Το θέμα εδώ είναι η εκμετάλλευση της «θέσης» που σου δίνει σε μια κοινωνία η άσκηση ενός «λειτουργήματος». Και εξηγώ.
Εδώ και 5 χρόνια, η λέξη απόλυση είναι πιο συχνή κι από το καλημέρα. Κάθε κλάδος έχει πάρα πολλούς ανέργους, κατά βάση νέους, οι οποίοι πρέπει να είναι υποχρεωμένοι να πληρούν κριτήρια που δεν υπάρχει καμία λογική να ζητηθούν (π.χ. κάτω των 25 με 3-4 χρόνια εμπειρία). Οι περισσότερες εταιρείες έχουν προβεί σε τραγική μείωση του ανθρώπινου δυναμικού (και το λέω όντας εργαζόμενος μέσα σε τέτοια εταιρεία), ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού έχει φύγει για το εξωτερικό (με αποτέλεσμα η ρεαλιστική ανεργία της χώρας να είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που αναφέρεται) κι όλα τα γνωστά σκατά. Εσείς, αγαπητοί κύριοι δημοσιογράφοι, πού ήσασταν όταν γίνονταν όλα αυτά; Ως επί το πλείστον, απλά τα αναφέρατε, με μια προσποιητή θλήψη και μια επιτηδευμένη οργή.
Έκλεισε η Χ εταιρεία και έμειναν χωρίς δουλεία 500 άτομα όλων των ηλικιών; Ανάθεμά σας όλους για 2 μέρες (όσο πούλαγε), μετά λέγαμε για το πού έκανε διακοπές η τάδε παρουσιάστρια. Μεταφέρθηκε εκτός Ελλάδος η Υ εταιρεία; Κακώς, δε στηρίζουν τον τόπο, δε θα πληρώνουν εισφορές κλπ. Μετά πάμε πάλι στο πού πηγαν διακοπές οι celebrities κι ο Πέτρος ο πελεκάνος.
Όταν, όμως, πήγε να πληγεί ο κλάδος σας; Εκεί τα πράματα ήταν σοβαρά. Μια με το αγγελιόσημο, μια με τις άδειες, έχουμε μάθει απ΄έξω το εργασιακό των δημοσιογράφων και τον τρόπο λειτουργίας ενός καναλιού. Ολόκληρα δελτία ειδήσεων να αφιερώνονται εκεί, αμελώντας επιδεικτικά να αναλύσουν λοιπά γεγονότα της ημέρας, πέραν μιας τυπικής αναφοράς.
Προφανώς κι όλο αυτό που γίνεται είναι άδικο. Τις λαμογιές των πολλών να τις πληρώνουν οι λίγοι. Προφανώς και πόσες οικογένειες θα μείνουν στο δρόμο. Προφανώς κι όλο αυτό πονάει κι εμένα κι όλους. Αλλά υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά.
Καλά κάνετε και λέτε τα του κλάδου σας με τόσο πάθος, αλλά οι δημοσιογράφοι παραμένετε μια μειονότητα του πληθυσμού της χώρας. Πού ήταν το πάθος σας όταν σπουδαγμένα παιδιά παίρνουν μισθούς 480 και 360 € για 8ωρο; Πού ήταν το πάθος σας όταν άτομα υψηλού μορφωτικού επιπέδου πέταγαν στα σκουπίδια τις σπουδές τους για να γίνουν απλοί χειρονακτικοί υπάλληλοι σε κάποια άλλη χώρα, προκειμένου να επιβιώσουν; Και σε κάθε άλλο τέτοιο συμβάν, γιατί δεν είχατε ίδιο πάθος με αυτό που έχετε τώρα που καίγεται η γούνα σας;
Κι εδώ είναι η βασική διαφορά. Όταν ένα λειτούργημα το ασκείς σαν ένα απλό καθημερινό επάγγελμα, χάνει όλη την ουσία του. Οι δημοσιογράφοι έχετε κάθε δικαίωμα να φωνάξετε για αυτά που περνάτε, είμαστε κι εμείς μαζί σας, αλλά έτσι θα έπρεπε να είχατε φωνάξει για κάθε προηγούμενο κλάδο κι έτσι πρέπει να φωνάξετε για κάθε επόμενο που θα πληγεί. Η θέση σας είναι διαφορετική από τη δικιά μας και καλό θα είναι να προσέχετε πως χρησιμοποιείτε τη δύναμή σας. Η ενημέρωση, ξαναλέω, είναι ένα αγαθό-λειτούργημα, όχι ένα βήμα για την προστασία ενός κλάδου.
Γράφει ο Βαγγέλης Βαΐτσης.