fbpx

Όσα μάθαμε ψάχνοντας για εργασία

Αφεντικά και δούλοι

στo Χαρτοφύλακας

Θέλω να λαμβάνω τα νέα άρθρα του IforINTERVIEW με e-mail.

Στείλε μας την ιστορία σου

Εκεί που περπατούσα στο δρόμο, έπεσα (εντάξει, μη φανταστείς κι ότι κουτούλησα) πάνω σ’ έναν τοίχο που έγραφε: «Εργάτη, μπορείς χωρίς αφεντικά». Άρχισα να χαζογελάω μόνη μου μες στο δρόμο, με τον κίνδυνο να με περάσουν για σαλεμένη. Μετά, αντί να σκεφτώ κάτι σοβαρό και να μου κοπεί το γέλιο, σκέφτηκα: «Αφεντικό, μπορείς χωρίς εργάτες» κι ένιωσα την ανάγκη να πέσω κάτω και να χτυπιέμαι. Κανονικά βέβαια, το αφεντικό δεν μπορεί χωρίς εργάτες. Δεν παράγει, δεν κονομάει, το κλείνει, παύει να είναι αφεντικό. Και τι είναι; Ό,τι ήταν και πριν. Συνήθως τίποτα.

Βέβαια, είναι ακόμη εύκολα τα πράγματα για τα αφεντικά (και φαντάζομαι κατάλαβες για ποιον τύπο αφεντικών μιλάω). Γιατί οι εργαζόμενοι το επιτρέπουν. Με την επιστροφή στο μεσαίωνα της επισφαλούς εργασίας, τα συγκεκριμένα αφεντικά ανακάλυψαν έναν εξαιρετικό τρόπο για να αυξήσουν την παραγωγή, η οποία μειώθηκε λόγω των απολύσεων που προηγήθηκαν. Από την άλλη, οι άνεργοι που δεν ήξεραν πώς να αξιοποιήσουν τον απεριόριστο χρόνο τους, που τους έπνιγε η αδράνεια και τους πλήγωνε η απραξία, που δεν άντεχαν άλλο να ασχολούνται με το σπίτι τους, την οικογένειά τους, τους φίλους τους, τον εαυτό τους, τώρα πια βρίσκουν κάτι να κάνουν. Χωρίς να πληρωθούν, αλλά έχουν δουλειά, άρα υπόσταση και κάποιο νόημα στη ζωή τους. Όλοι οι άνεργοι της κρίσης, έχουν συναντήσει τουλάχιστον ένα αφεντικό που να τους πήρε στη δούλεψή του αλλά χωρίς προσλήψεις, ένσημα και τα ρέστα, αφού λεφτά δεν υπάρχουν, και να μην τους πλήρωσε ποτέ. Όλοι έχουν σπαταλήσει ενέργεια και χρόνο νομίζοντας πως τελείωσε το μαρτύριό τους και στο τέλος χτύπησαν δυνατά το κεφάλι τους στον τοίχο, διαπιστώνοντας ότι αυτό που προσέφεραν στο αφεντικό της αρπαχτής, το έκλεψαν από τον εαυτό τους. Έχουμε όλοι καταλάβει πλέον ότι η επισφαλής εργασία είναι χειρότερη από την ανεργία. Το αρπακτικό δεν έχει πρόβλημα. Θα φύγεις εσύ, θα έρθει το επόμενο κορόιδο που όσο κάτσει. Οι άνθρωποι που ψάχνουν δουλειά στην Ελλάδα δεν έχουν τελειωμό. Κι ανακυκλώνονται στις επιχειρήσεις του κάθε λαμόγιου, απλήρωτοι και απροστάτευτοι.

Σκέψου τώρα ότι το κλείνει το μαγαζί επειδή δεν του βγήκε σε καλό η ανακύκλωση (μην ξεχνάμε και την απόδοση στο διάστημα προσαρμογής) ή επειδή τσίμπησε την επιχορήγηση και τα λεφτά είναι αρκετά για να κάνει τη μεγάλη ζωή που ονειρεύτηκε όταν άνοιγε τις πόρτες στα υπουργεία με τη μέθοδο του λαδώματος. Το κλείνει και πάει να δαγκώσει κανέναν άλλο. Τι θα γίνει όλο αυτό το ανακυκλώσιμο υλικό;

Μπορεί ο εργάτης χωρίς αφεντικά;

Το λέω με σιγουριά και πόνο: Όχι. Για ποιον θα συνεχίσει να κάνει αυτό που έκανε μέχρι τώρα, αν όχι για το αφεντικό του; Για τον εαυτό του; Πώς γίνεται να δουλεύει κανείς για τον εαυτό του; Πού θα βρει το άλλοθι για να πει «κάτω τα χέρια από τα εργασιακά μας δικαιώματα» αν δεν υπάρχει κάποιος που του τα έχει καταπατήσει; Ποιος θα κάνει τον κακό, ρε παιδιά, σ’ αυτό το παιχνίδι που παίζουμε μόνοι μας; Και τώρα τι θα γίνουμε χωρίς αφεντικά; Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις.

Αν δεν έχεις αφεντικό για το ρόλο του κακού, καλέ μου εργαζόμενε, μπορείς να στραφείς κατά του κακού εαυτού σου. Αυτού που χρειάζεται κάποιον να τον πατρονάρει. Να του πει πώς θα δουλέψει, πώς θα αντισταθεί, πώς θα διεκδικήσει, πώς θα επαναστατήσει. Αμ δε θα επαναστατήσει. Με την γκρίνια θα μείνει. Γιατί το βλέπουμε. Το έδειξε η πορεία μας τα τελευταία τέσσερα-πέντε χρόνια. Όσες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας κι αν γίνουν, όσα οδοφράγματα κι αν στηθούν, όσες μολότοφ κι αν πέσουν, όσες μάχες σώμα με σώμα κι αν γίνουν, ακόμη και να καεί όλη η χώρα, την άλλη μέρα τα πράγματα θα είναι χειρότερα για σένα.

Είχα γράψει κάποτε ότι θέλω να κάνω επανάσταση. (το σχετικό λινκ: Εδω) Ότι θέλω να ταράξω το σύστημα. Το πάλευα και το παλεύω ακόμη. Ξεκίνησα έχοντας στο μυαλό μου την αυτοοργάνωση στη μορφή της κολεκτίβας. Όπου θα υπάρχει δουλειά για όλους, ισότητα, αμοιβή ανάλογη της εργασίας, δημοκρατικές διαδικασίες στην καθημερινότητά μας και, πάνω απ’ όλα, αξιοπρέπεια.

. Αδιαφορούσα για τη μορφή της, αν και θα ήθελα να μη με γδέρνει αυτό το σκληρό και αδυσώπητο κράτος. Σχεδόν τρία χρόνια προσπαθώ να μαζέψω ανθρώπους που έχουμε κάτι κοινό, να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να κάνουμε συνεταιρισμό. Όταν ξεκίνησα να το ψάχνω, οι ΚΟΙΝΣΕΠ μόλις είχαν κάνει την εμφάνισή τους. Τώρα έχουν γίνει κάποιες εκατοντάδες. Ευτυχώς, στην πορεία κάποιοι το τόλμησαν. Αλλά οι περισσότεροι από αυτούς που πρέπει να το τολμήσουν, έχουν αλλού το μυαλό τους. Όποτε προσπάθησα να στήσω κάτι, πριν συζητήσουμε τα βασικά, δημιουργήθηκαν κλίκες. Την πρώτη φορά, αυτοί που δημιούργησαν την πρώτη κλίκα, δε με έβαλαν μέσα. Έπρεπε να οργανωθώ αλλιώς. Να φτιάξω μια άλλη κλίκα. Τη δεύτερη βρέθηκα να είμαι μέλος στην πρώτη κλίκα που πήγε να δημιουργηθεί. Διέλυσα τη συνεργασία πριν ξεκινήσει. Σε κάθε συλλογική προσπάθεια, θα βρεθεί κάποιος να κάνει τον αρχηγό, όχι επειδή έτρεξε πιο πολύ από τους άλλους, αλλά επειδή ψάχνει ευκαιρία να το ζήσει. Πέρα από αυτό, είναι δύσκολο να μπορέσει κάποιος να δει τον εαυτό του ως συνεργάτη. Τον βλέπει είτε ως υπάλληλο είτε ως αφεντικό.

Ο «υπάλληλος» δε θα μπορεί ποτέ να έρθει στις συναντήσεις των υποψηφίων συνεργατών γιατί θα έχει πολλή δουλειά (το ότι είναι άνεργος δεν τον εμποδίζει να είναι πολυάσχολος) αλλά είναι διατεθειμένος να κάνει ό,τι του πούνε (αν βρει χρόνο) κι όταν του πεις ότι πρέπει να βάλει λεφτά για να γίνει ο συνεταιρισμός, νομίζει ότι θα του τα φάνε οι άλλοι, δεν ξέρει αν θα του φέρει ικανοποιητικά κέρδη αυτή η δουλειά, δεν είναι σίγουρος ότι αξίζει τον κόπο, σαν πολλοί δε μαζευτήκαμε, ποιος θα πρωτοπληρωθεί από κει μέσα, μήπως θα χάσει τα χρήματα που θα επενδύσει, ας είναι και 100 ευρώ; Δεν είναι ικανός να σκεφτεί ότι στη δουλειά που δούλευε πριν απολυθεί, υπήρχαν καμιά δεκαριά υπάλληλοι που πληρώνονταν κι ένα αφεντικό που ενδεχομένως θησαύριζε κι όταν λόγω κρίσης σταμάτησε να θησαυρίζει, άρχισε να απολύει. Καλύτερα να χάσει έναν υπάλληλο και να στριμώξει τους υπόλοιπους, παρά να αναγκαστεί να διαλέξει αν θα πουλήσει το τζιπ ή το κάμπριο. Ο «υπάλληλος» δεν είναι σε θέση να σκεφτεί ότι αν γεμίσει ο τόπος συνεταιρισμούς, κάτι τέτοια αφεντικά θα χάσουν την υπόστασή τους.

Από την άλλη το «αφεντικό» που πάει να φτιάξει συνεταιρισμό, ίσως δεν υπήρξε ποτέ υπάλληλος. Ίσως η κρίση να τον οδήγησε να κλείσει την επιχείρησή του και τώρα ψάχνει τρόπο να την ξαναλειτουργήσει. Κι αφού δεν μπορεί να το κάνει αλλιώς, ας κάνει ένα συνεταιρισμό κι ας έχουν οι υπάλληλοί του τον τίτλο των συνεργατών. Το κακό είναι ότι θα μοιράζονται και τα κέρδη, αλλά πού θα πάει, θα βρει τρόπο να κάνει μια πιο… δίκαιη μοιρασιά.

Κι όσο δεν ξέρεις να συνεργάζεσαι, καλέ μου άνεργε, θα βγαίνουν κάποια από κείνα τα καλά αφεντικά, που θα ανακαλύπτουν ότι αυτό το βάρβαρο και σκληρό αυτό κράτος, δίνει με ευνοϊκούς όρους τη δυνατότητα ακόμη και σ’ αυτόν που δεν έχει μία, να μπει σε ένα συνεταιρισμό και, μέσα από την αυτοοργάνωση, να αρχίσει να παράγει και να αμείβεται. Και δε θα αφήνουν την ευκαιρία να πάει χαμένη.

Στην πορεία της χρήσης μου ως ανακυκλώσιμο προϊόν, είχα κληθεί για μια συνέντευξη. «Είμαστε μία ΚΟΙΝΣΕΠ» μου είπε το αφεντικό. «Ξέρεις τι είναι οι ΚΟΙΝΣΕΠ;» συνέχισε. Και βέβαια ήξερα. Ήθελα κι εγώ να κάνω μία και πόσο πολύ θα μου άρεσε να ξεκινήσουμε συνεργασία κι έτσι τουλάχιστον να έχω τη χαρά να δουλεύω σε ΚΟΙΝΣΕΠ. Η συνεργασία ξεκίνησε, αλλά εγώ ΚΟΝΣΕΠ δεν έβλεπα. Έβλεπα τον κύριο πρόεδρα στη γραφειάρα του που για να μπεις, να του δώσεις αναφορά και να φύγεις για το σπίτι σου, γιατί είχε τελειώσει η δουλειά σου, έπρεπε να κάνεις το σχετικό αίτημα, να πάρεις τις σχετικές διαπιστεύσεις, να ξεροσταλιάζεις έξω από το γραφείο του τρεις ώρες (μη μου μιλήσει κανείς για ωράριο και εργασιακά δικαιώματα) μέχρι να σε δεχτεί για να σου δώσει εντολές και καμιά φορά χρήματα, μέχρι να φτάσει η ώρα να σου φορέσει φέσι. Συνεταιρισμός γυναικείος που οι μόνες γυναίκες ήταν άτομα από το στενό του περιβάλλον, που δεν είχαν καμία σχέση με τη δουλειά. Κι ο τύπος ίδρυε αβέρτα τέτοιου είδους συνεταιρισμούς γιατί, λέει, αυτές οι επιχειρήσεις επιδοτούνται σε μια προσπάθεια να στηριχτούν οι άνθρωποι που ξεκινούν από το μηδέν. Κάτι σαν τις ΜΚΟ που όλοι αγαπήσαμε.

Νομίζω δε χρειάζεται πια να εξηγήσω γιατί μόνο μέσα από την αυτοοργάνωση μπορούμε να απαλλαγούμε από ανεργία και επισφαλή εργασία. Δε χρειάζεται να εξηγήσω γιατί πρέπει να παλέψουμε μόνοι μας, ούτε να εξηγήσω τι είναι η ΚΟΙΝΣΕΠ.

Μάλλον όχι. Θα σου εξηγήσω. ΚΟΙΝΣΕΠ είναι η ατομική προσπάθεια του αφεντικού σου, αυτού που σε απέλυσε, αυτού που σε άφησε απλήρωτο, αυτού που σου κουρέλιασε την αξιοπρέπεια, να επιβιώσει, συνεχίζοντας να σε εκμεταλλεύεται. Και επειδή έχει το μυαλό που σου λείπει, απολαμβάνει όλες τις ευνοϊκές ρυθμίσεις που φτιάχτηκαν για σένα, για να φτιάξεις τη δική σου κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση. Την ίδια ώρα, εσύ θα μιζεριάζεις καθώς θα σκέφτεσαι αν θα αποδώσει η «επένδυση», αν θα μπορείς να επιβληθείς στους υπόλοιπους, αν θα κάνεις το ρημάδι το βήμα.

Πηγή: http://www.toportal.gr

© I for Interview team

Σε περίπτωση που επιλέξατε να αναδημοσιεύσετε κάποιο κείμενό μας στο δικό σας site, σας ευχαριστούμε ιδιαίτερα εκ των προτέρων για την προτίμηση! Ωστόσο,  να σας υπενθυμίσουμε το πόσο ευχάριστο και δίκαιο είναι να ακολουθούνται οι δεοντολογικοί κανόνες που ορίζουν τη σωστή και λειτουργική αναφορά στην αρχική  πηγή ( δλδ. αναγραφή πλήρους ονόματος του site μας και ενεργό link που ανακατευθύνει στο πρωτότυπο άρθρο). Με τον τρόπο αυτό αναγνωρίζετε τον κόπο και τη δουλειά μας και σας ευχαριστούμε διπλά!

Leave a Reply

Your email address will not be published.

*

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Φρέσκα άρθρα στο Χαρτοφύλακας

Στην Κορυφή